doğu bloku ne demek?

Doğu Bloku, II. Dünya Savaşı sonrasında Sovyetler Birliği'nin (SSCB) liderliğinde, Doğu ve Orta Avrupa'daki sosyalist devletlerden oluşan siyasi ve askeri bir bloktu. Bu blok, Batı Bloku olarak adlandırılan, ABD ve müttefiklerinin oluşturduğu kapitalist sisteme karşı bir denge unsuru olarak ortaya çıkmıştır.

Temel Özellikleri:

  • Siyasi Yapı: Doğu Bloku ülkeleri, tek partili sistemlerle yönetiliyor ve bu partiler genellikle Komünist Partiler idi. Bu partiler, Marksizm-Leninizm ideolojisini benimsemiş ve devletin her alanında kontrolü ellerinde bulunduruyorlardı.

  • Ekonomik Sistem: Doğu Bloku ülkelerinde, merkezi planlama ekonomisi uygulanıyordu. Bu sistemde, üretim ve dağıtım devlet kontrolündeydi ve özel sektörün rolü sınırlıydı. Karma Ekonomi anlayışı yerine, devletin her şeyi planladığı bir model benimsenmişti.

  • Askeri İttifak: Doğu Bloku'nun askeri kanadını Varşova Paktı oluşturuyordu. 1955'te kurulan bu pakt, NATO'ya karşı bir denge unsuru olarak işlev görüyordu ve üye ülkeler arasında askeri işbirliğini sağlıyordu.

  • Uluslararası İlişkiler: Doğu Bloku ülkeleri, SSCB'nin dış politikasını takip ediyor ve genellikle Batı Bloku ile rekabet halindeydi. Soğuk Savaş döneminde, bu iki blok arasındaki gerilimler dünya siyasetini derinden etkilemiştir.

  • Üye Ülkeler: Doğu Almanya, Polonya, Çekoslovakya, Macaristan, Romanya, Bulgaristan ve Arnavutluk, Doğu Bloku'nun başlıca üyeleriydi. Yugoslavya, sosyalist bir ülke olmasına rağmen, SSCB'nin liderliğini kabul etmemiş ve bağımsız bir dış politika izlemiştir. Bu durum, Bloklar Arası İlişkiler açısından önemli bir istisnaydı.

Sonuç:

Doğu Bloku, 1989'da Doğu Avrupa'daki komünist rejimlerin yıkılmasıyla zayıflamış ve 1991'de SSCB'nin dağılmasıyla tamamen sona ermiştir. Bu süreç, Doğu Avrupa'da Demokrasi hareketlerinin yükselişine ve bölgedeki siyasi haritanın yeniden şekillenmesine yol açmıştır.